यो मैदानमात्रै हैन, हामीले अभ्यास मैदान अन्तर्राष्ट्रिय स्तरको बनाउनुपर्छ । किनभन्दा खेल खेल्ने मैदानमात्रै हैन, अभ्यास गर्न पनि स्तरीय मैदान चाहिन्छ । यसको फाउन्डेसन नै नयाँ चाहिन्छ ।

स्थानीय तहदेखि अन्तर्राष्ट्रिय स्तरसम्मका लागि प्रशिक्षण र प्रतियोगिताहरुको वृहत अल्पकालिन र दीर्घकालिन योजना तर्जुमा गरेर त्यसमै आधारित रोडम्याप बनाउनुपर्छ र त्यहीअनुसार खेलकुद हाँक्नुपर्छ । यसका लागि राष्ट्रिय खेलकुद परिषद र युवा तथा खेलकुद मन्त्रालयको प्रतिबद्धता र इमान्दारी सबभन्दा बढि आवश्यक पर्छ ।

काभा महिला नेशन्स लिगको उपविजेता नेपाली राष्ट्रिय टिमकी मिडब्लकर सुमित्रा रेग्मी फ्रेन्चाइज प्रतियोगिता एभरेष्ट महिला भलिबल लिगको मार्की खेलाडी हुन् । कोर्टमा उत्रिँदा सधै भगवानलाई सम्झने सुमित्राले राष्ट्रिय टिमबाट 'डेब्यु' गर्दा पनि भगवन पुकार्दै कोर्ट प्रवेश गरेको प्रशंग सुनाइन ।

साफ यु–२० च्याम्पियनसिपमा नेपालको प्रदर्शन र त्यसआधारमा नेपाली फुटबलको समग्र भविश्य विषयमा खेलाडी डटकमले नेपाली राष्ट्रिय टोलीका पूर्व कप्तान हरि खड्कासँग कुराकानी गरेको छ ।

हामी कोर्स बाहिरका किताबको कुरा गरिरहेका छौं । हामी यस्तै कुरा गर्छौं भने किताब पढ्ने खेलाडीमध्ये सबैभन्दा अगाडि आउने नाम हो, सन्तोषी श्रेष्ठ । धाविकाको रूपमा उनी अब्बल छिन् ।

राष्ट्रिय महिला टोलीले भर्खरै साउदी अरेबियामा सम्पन्न वाफ महिला फुटबल च्याम्पियनसिपमा सहभागिता जनाएर दोस्रो स्थान हासिल गर्यो । फाइनलमा जोर्डनसँग पेनाल्टी शुटआउटमा दुर्भाग्यजनक हार भोगेका कारण ३८ वर्षे अन्तर्राष्ट्रिय सहभागिताको इतिहासमा महिला फुटबल टोली पहिलो उपाधि जित्नबाट वञ्चित भयो ।

जुलाई १ मा विश्व फुटबलको सर्वोच्च निकाय फिफाबाट प्रतिबन्ध फुकुवा भएको पाकिस्तानले राष्ट्रिय टिममा ओभरसिज (दोहोरो नागरिकता भएका) खेलाडीलाई पनि समावेश गर्ने निर्णय गरेको थियो । त्यसले गर्दा पाकिस्तानसँग साइनो भएका तर युरोप, अमेरिकालगायत ठाउँमा फुटबल खेलिरहेका खेलाडीलाई खेल्ने बाटो खुलेको थियो ।

यसका लागि खुला छनोटबाट आएका खेलाडी लिएर मुख्य प्रशिक्षक मेघराज केसीले गत महिना भारतको भुवनेश्वरमा सम्पन्न साफ यु २० च्याम्पियनसिप खेलाएका थिए । जसमा नेपालले अपेक्षित नतिजा ल्याउन त सकेन नै । भारतसँग ८-० को लज्जास्पद हारसमेत बेहोर्नुपर्यो ।

निर्वाचनको तयारीमा अत्यन्तै व्यस्त अध्यक्ष पदका दुई उम्मेदवारसँग खेलाडी डटकमले छोटो कुराकानी गरेको छ । यसैक्रममा हामीले अध्यक्षमा प्रत्याशी वर्तमान वरिष्ठ उपाध्यक्ष नेम्वाङसँग ‘अध्यक्षमा तपाईंको उम्मेदवारी किन ?’ भनेर सोधेका थियौं ।

चार वर्षका लागि नेतृत्व लिने उद्देश्यका साथ अहिले चुनावी मैदानमा वर्तमान अध्यक्ष कर्माछिरिङ शेर्पा र वरिष्ठ उपाध्यक्ष पंकजविक्रम नेम्वाङसहित तीन जनाको उम्मेदवारी परेको छ । शेर्पा र नेम्वाङ दुवै प्यानलसहित चुनावी प्रतिस्पर्धामा उत्रिएका छन् भने अध्यक्ष पदमा राजीव पौडेलले स्वतन्त्र उम्मेदवारी दिएका छन् ।

हेर्नुस् वनमन्त्री भनेको छ । उसले हेर्न पाउने भनेको त्यो तितेपाती र बनमाराको झ्याङमात्र हो । उर्जामन्त्री भनेको छ, उसले खोला त हेर्न पाउँदैन । उसले हेर्ने भनेको तारजालीमात्र हो । मतलब हामीलाई बेकुफ बनाइएको रहेछ ।

ब्याडमिन्टन एउटा चलायमान संघ हो । पैसा त्यत्तिकै नहोला, तर फुटबल र क्रिकेटलाई टक्कर दिने संघ भइसकेको छ । त्यति चलायमान छ । देशभर यति धेरै खेलाडीले ब्याडमिन्टन खेल्छन् कि नेपालमा सबैभन्दा धेरै खेलिने खेल नै ब्याडमिन्टन भइसकेको छ । यसरी संघ ठूलो हुँदा स-साना कुराहरू हुन्छन् । हामी कार्यक्रम गर्दा छलफल गर्छौं । विवाद होइन । कहिलेकाहीं एउटै घरमा त भाँडाकुँडा बज्छन्, त्यस्तो हुन्छ । खासै विवाद होइन ।

यसैबीच यही चैत २५ देखि हुने भनिएको नेपाल सुपर लिग (एनएसएल) फ्रेन्चाइज फुटबल प्रतियोगिता पनि विवादमा मुछिएको छ । खेलाडी अनुबन्धनको विषयलाई लिएर सहिद स्मारक ‘ए’ डिभिजन लिगका चार क्लबले गम्भीर असहमति जाहेर गरिरहेका छन् ।

मैले अलि शान्त होला भन्ने सोचेको थिएँ । तर, समय–समयमा एकदमै धेरै तनाव भयो । त्यस्तो तनाव हुन जरुरी थिएन । सामान्य अवस्थामा भने ठीकै रह्यो । किनभने, फुटबल के हो भन्ने मान्छेले बुझेका छन् । र, महत्त्वपूर्ण कुरा अहिले खेलकुदको माध्यमबाट विश्वसामु पुग्न सकिन्छ । जमैकाको उदाहरण लिने हो भने त्यहाँ कोही पुग्दैनन्, तर उसेन बोल्टको कारणले सबैले जमैकालाई चिनेका छन् ।

प्रत्येक वर्ष अघिल्लो वर्षको प्रदर्शनका आधारमा भदौ महिनाभित्रै हुने गरेको स्पोर्ट्स अवार्ड गत वर्ष कोभिड–१९ महामारीका कारण पुसमा मात्र भएको थियो । यसपालि पनि त्यही कारण अवार्ड चैतमा धकेलिएको छ । नेपाली खेलकुदमा सबैभन्दा प्रतिष्ठित र ठूलो मानिने अवार्डका लागि यसपालि अघिल्लो वर्षका सीमित खेल गतिविधि र महामारीको प्रभावलगायतका चुनौती छन् ।

दशरथ रंगशाला लामो समयपछि फुटबल भएको छ । शीर्ष डिभिजनको लिगका सबैजसो खेल यही रंगशालाले आयोजना गरिरहेको छ । त्यसोत चार वटा मैदानमा लिग गराउने घोषणा गरेको एन्फाले केही खेल पोखरा रंगशाला लगेको छ ।

एसियामा भारतबाहेक कुनै पनि देशले त्यस्तो गर्न सकेको छैन । त्यसकारण अन्तर्राष्ट्रिय जगतमा भारतपछि सबभन्दा ठूलो अन्तर्राष्ट्रिय खेल आयोजना गर्ने देशको रूपमा नेपालको छवि छ ।

अहिले भएका १४ क्लबको संख्या घटाएर १० मा ल्याउनुपर्छ, यो संख्या धेरै भयो ।