सन् २०१९ मा ब्रिगेड ब्वाइजले ललित स्मृति यु-१८ जित्दा सर्वोत्कृष्ट मिडफिल्डरको अवार्ड हासिल गरेका शिशिरले सोहि वर्ष हल्चोक, काठमाडौंमा भएको साफ यु-१८ च्याम्पियनसिप खेलेका थिए । उनले पछिल्लो समय मोफसलका प्रतियोगिताहरुमा न्युरोड टिम (एनआरटी)बाट खेलिरहेका थिए ।

युवा मिडफिल्डर कृतिशरत्न छुन्जु मार्की रहेको धनगढीको टोलीलाई स्पेनिस सेन्टर ब्याक जर्ज काइसेडो, ब्राजिलियन विंगर सर्जियो बार्बोजा, मोरक्कन मिडफिल्डर मोहम्मद एल जाओवानी र स्पेनिस गोलकिपर वालिद बारोहको उपस्थितीले थप सुसज्जित पारेको छ ।

फुटबलको नियमावली अनुसार विदेशी खेलाडीको हकमा श्रम स्वीकृति नभईकन खेल खेल्न पाइँदैन । तर, सोमबारको घटनाले नेपाली फुटबल कुन दिशातर्फ गइरहेको छ भन्ने प्रष्ट देखाएको छ । यसले नेपाली फुटबलको स्तरमाथि गम्भिर प्रश्न खडा गरेको छ ।

एनएसएलको आसन्न सिजन तीनमा पनि पोखराको टिममा युवा खेलाडीको बाहुल्य छ । यसपाली पोखराले उमेर समूहको राष्ट्रिय टिम तथा घरेलु फुटबलमा तहल्का मच्चाइरहेका फरवार्ड समीर तामाङलाई मार्की खेलाडीका रुपमा अनुबन्ध गरेको छ

मैदान अभाव र मोफसलको व्यस्त तालिकाबीच चितवनले चैत्र १६ बाट सुरु हुन लागेको एनएसलका लागि अहिलेसम्म १४ दिन प्रशिक्षणमा बिताएको छ ।

यसपालि नेपालले फिफा वरीयताकै आधार मान्दै प्रारम्भिक पहिलो चरण खेल्नुपरेको थियो । एसियामा कुल ४७ देशले एएफसी सदस्य राष्ट्रको मान्यता पाएका छन् । यसमध्ये पहिलो चरणमा २२ टोलीले सहभागिता जनाएका थिए । फिफा वरीयताअनुसार यी देशहरू एसियाका २६ देखि ४७ वरीयताका टोली हुन् ।

जापानको आइची नागोयामा हुने २०औं एसियाली खेलकुदको तयारीस्वरुप अहिले राष्ट्रिय खेलकुद परिषद (राखेप) विभिन्न खेल संघको सिफारिसमा मिसन २०२६ अन्तर्गत खेलाडीलाई बन्द प्रशिक्षण दिइरहेको छ । विप्लव यसमा अटाइएका थिएनन् ।

तीन नयाँ खेलाडीलाई समेट्दै रसले सोमबार अन्तिम टोली सार्वजनिक गरेका थिए । तल्लो उमेर समूहमा नेपालको नेतृत्व सम्हाल्दै आएका फरवार्ड सुवास बम, विभागीय टोलीका खेलाडीद्धय गोलकिपर अञ्जल श्रेष्ठ र रक्षक सुमन श्रेष्ठले पहिलो पटक राष्ट्रिय टोलीमा स्थान बनाए ।

त्रिपुरेश्वरको रैथाने क्लब हुनुको नाताले आफ्नो आँगनमा अरुले जितको खुसी मनाउँदा रंगशाला वरिपरीका समर्थकको मन चसक्क हुनु स्वभाविक हो । अझ फ्रेन्ड्स र एनआरटीसँगको पुरानो प्रतिद्धन्द्धीता सम्झँदा त्यो दुखाई झनै गहिरो बन्ने गर्छ ।

उसोत क्लबले शीर्ष डिभिजन पुग्ने रहरै नगरेको पनि होइन । पहिल्दैदेखि एक न एक दिन शीर्ष डिभिजनको अनुभव लिने चाहना राखेको अध्यक्ष नकुल हमाल ठकुरी बताउँछन् ।

‘मेरो काम भनेको समर्थकको यही जोस र ऊर्जालाई जम्मा गरेर पुरुष राष्ट्रिय टोलीलाई मैदानमा उतार्नु हो । सुरुमा म यो काम पुरुष टोलीबाट सुरु गर्न चाहन्छु । नेपाली फुटबललाई नयाँ उचाइमा लैजान चाहन्छु ।’

दूर्भाग्यजनक सिजनको तीन वर्षपछि च्यासलले आसन्न बी डिभिजन लिगका लागि पुनः युवा प्रतीभालाई प्राथमिकतामा राख्दै टोली तयार पारेको छ । फागुन २५ गते सुरु हुने यसपालीको लिगमा क्लबले रातो-निलो जर्सी मात्र लगाउने हो भने ठ्याक्कै उमेर समूहको राष्ट्रिय टोली खेलिरहेको भान हुनसक्छ ।

फागुन २५ गते सुरु हुन लागेको बी डिभिजन लिगका लागि नयाँबस्तीको तयारी अन्तिम चरणमा छ । नयाँबस्ती विगत साढे दुई महिनायता मुलपानी थापा गाउँस्थित अमरसिंह क्लबको सोमतीर्थ खेल मैदानमा जोडतोडले प्रशिक्षण गरिरहेको छ ।

मध्यपुर युथ एसोसिएसनले नामलाई सार्थक बनाउने क्रममा उदाहरणीय काम गर्दा थिमीबाटै थुप्रै राष्ट्रिय स्तरका खेलाडी नेपाली फुटबललाई दिइसकेको छ । आसन्न बी डिभिजनमा क्लबको चुनौतीलाई यसैको निरन्तरताका रुपमा लिइएको छ ।

बिग्रेड ब्वाइज क्लब सन् १९८७ मा स्थापना भएको हो । हङकङ बसोबास गर्ने बेलायती सेनामा कार्यरत नेपालीका सन्ततीले देशभित्र फुटबल संस्कार बसाल्ने प्रयासमा क्लबको स्थापना गरेका थिए । यो साढे तीन दशकको यात्रामा बिग्रेड ब्वाइजले नेपाली फुटबलमा विभिन्न आरोह अवरोहको सामना गरेको छ ।

आरसीटी फुटबल टिम हो भने अन्नपूर्ण क्लब हो । आरसीटी फुटबल टिमको रुपमा स्थापना भएको धेरै वर्षपछि मात्र क्लबका रुपमा अन्नपूर्णलाई अस्तित्वमा ल्याइएको थियो । पछि आरसीटी र अन्नपूर्ण दुवै फुटबल टिमका रुपमा देखा परे । अनि लामो समयसम्म नेपाली फुटबलमा प्रभुत्व जमाए ।

टुसाल क्लब पहिलो पटक २०६० सालमा तेस्रो डिभिजनबाट दोस्रो डिभिजनमा उक्लिएको थियो । यो २१ वर्षको अन्तरालमा ११ वटा लिग भए । तर, क्लब अहिलेसम्म शीर्ष डिभिजनमा बढुवा हुन सकेको छैन ।

फुटबलको हावा कोटेश्वरको युवामा लागेकै समय सरस्वती युवा क्लब स्थापना भएको हो । २०३४ सालमा कोटेश्वरका युवा जमातले राष्ट्रिय खेलकुद परिषद (राखेप)मा क्लब दर्ता गरेका थिए । जुन कोटेश्वरको फुटबल अभियान थियो । क्लब स्थापनाको २८ वर्षपछि सरस्वती शीर्ष डिभिजनमा उक्लिएको थियो ।

कुनै बेला देशलाई नै कृष्ण थापा, डम्बरसिंह गुरुङ, वसन्त गौचन, अनिल गुरुङ, विजय गुरुङ, विषन गौचनजस्ता स्टार खेलाडीहरू दिने पोखराले नै पनि पछिल्लो समय त्यस्ता स्टार खेलाडी जन्माउन बिर्सेको छ ।

महानगरको खेलकुद योजनाका कन्सल्टेन्ट तथा फुटबल मैदान विज्ञ थमन भुषाल भन्छन्, ‘यो मैदानले दीर्घकालिन रुपमा राष्ट्रका लागि निकै ठूलो असर गर्नेछ । यो महानगर र मेयरको तर्फबाट नेपाली फुटबललाई सुन्दर उपहार हो ।’

भनिन्छ, फुटबलको आँखा हुँदैन । यो भनाई फुटबलमा जस्तोसुकै नतिजा पनि सहजै आउन सक्ने यथार्थमाथि स्थापित छ । तैपनि घरेलु लिग र युरोप तथा मध्यपूर्वको एक्सपोजरमा नेपालले यसपाली उपाधि खडेरी तोड्ने आशा गर्न सकिन्छ ।