काठमाडौं । पेरिस ओलम्पिक २०२४ अनि त्यसलगत्तै भएको पारा ओलम्पिक । पछिल्लो दुई महिना विश्व खेलकुद नै यी दुई खेलकुदको कुम्भमेलामा रम्यो । सँधै सहभागितामा मात्र सिमित रहने नेपालले पनि यसपालि पदक जित्दाको खुसी कस्तो हुन्छ भन्ने अनुभव गर्न पाए ।
गत वर्ष हाङझाउ एसिायली पारा खेलकुदमा ऐतिहासिक कांस्य जितेकी पलेशाले यसै महिना मात्र अर्को सफलता हासिल गरिन्, पेरिसमा देशकै पहिलो ओलम्पिक पदक हासिल गरेर । आजको दिनसम्म पनि पलेशाको जितमा नेपाली खेलकुद रमिरहेको छ । यसबीच गत महिना मात्र त्रिपुरेश्वरस्थित राष्ट्रिय खेलकुदको कभर्डहलमा नेपाली महिला भलिबल टोलीले काभा महिला च्याम्पियनसिपमा रजत पदक जित्यो । फाइनलमा भारतविरुद्ध ३-२ को सेटमा पराजित भएको नेपाली टोलीले समूह चरणमा भारतलाई ३-२ कै सेटमा जित निकालेर नेपाली समर्थकलाई रुवायो । कप्तान अरुणा शाही भक्कानिँएको सम्झँदा अहिले पनि आँखा भरिन्छ ।
पछिल्लो दुई महिना नेपाली फुटबल सुतिरह्यो । भर्खरै सकिएको फिफा विन्डोमा पनि नेपाली समर्थकले अन्तर्राष्ट्रिय फुटबल खेल हेर्न पाएनन् । यसबीच जापानी स्टार खेलाडी होन्डा नेपाल आउँदा समर्थकले उनको खेलमा मनोरञ्जन लिए ।
एएफसी च्यालेन्ज लिग प्लेअफमा सहिद स्मारक ‘ए’ डिभिजन लिग च्याम्पियन चर्च ब्वाइज युनाइटेड होन्डाको कप्तानीमा रहेको भुटानी लिग विजेता पारो एफसीसँग २-१ गोल अन्तरले स्तब्ध बन्यो । जहाँ चर्च ब्वाइज हारेको भन्दा पनि दशरथ रंगशालाको आलोचनाले बढी चर्चा पायो । होन्डामय त्यो दशरथ रंगशालाको त्यो साँझ र हिलाम्य मैदानको चर्चा अझै पनि सेलाएको छैन ।
खेलकुदको कुम्भमेला, भलिबल र फुटबलको माहोलमा भागिदार भएको नेपाली खेलकुदमा पछिल्लो दुई महिना क्रिकेटको भने गुनगान भएन । गत जुनमा मात्र नेपालले ऐतिहासिक दोस्रो पटक आइसिसी ट्वान्टी-२० विश्वकप खेलेको थियो । दक्षिण अफ्रिकाविरुद्ध गुल्सनको नलिएको रन र अमेरिकी क्रिकेट मैदानमा नेपाली समर्थकको बाक्लो उपस्थिति । टुँडिखेलको त्यो रात अनि सानोगौचरणको त्यो बिहान । अहिले सम्झँदा ओहो ! ती दिन पनि थिए जस्तो लाग्छ ।
क्रिकेटको त्यो पर्वमा नेपालले प्रतिनिधित्व गरेको पनि तीन महिना पूरा भएको छ । त्यसयता नेपाली क्रिकेट एकहिसाबमा सुन्य जस्तै भइसकेको थियो । सबैलाई थाहा भएकै कुरा हो पछिल्लो समय क्रिकेट मात्रै यस्तो खेल थियो जसले नेपाली खेलकुदको प्रतिष्ठा जोगाइरहेको थियो । तर, त्यही खेलले एकाएक यसरी तीन महिना गुमनाम हुँदा, यसको असर समर्थकमा अवश्य पनि परेको हुनुपर्छ ।
क्रिकेट खेलाडीले विश्वकपयता अनौपचारिक वार्म अप म्याच भने खेले । पर्दा पछाडि सधैंझै देशको प्रतिष्ठाका लागि मिहिनेत जारी रह्यो । सोमबारबाट भने नेपाली क्रिकेट आधिकारिक रुपमा मैदानमा देखिँदैछन् । नेपाली क्रिकेटले अबको दुई महिना समर्थकलाई मनोरञ्जन दिनेछ ।
आइसिसी एकदिवसीय विश्वकप लिग-२ अन्तर्गत नेपालले क्यानडा श्रृंखलाको पहिलो खेलमा आज घरेलु टोलीको सामना गर्दैछ । खेल ओन्टारियोस्थित किङ सिटी मैदानमा नेपाली समय अनुसार राति पौने ८ बजे सुरु हुनेछ ।
समर्थकलाई मनोरञ्जन अनि गर्वको क्षण महसुस गराइरहने नेपाली टोली एउटा छुट्टै आत्मविश्वास बोकेर गत मंगलबार मात्र क्यानाडा प्रस्थान गरेको थियो । क्यानाडापछि नेपालले अमेरिकाको टुर गर्नेछ । जहाँ नेपालले अर्को शृंखलामा सहभागिता जनाउनेछ । नयाँ उर्जाका साथ उत्तरी अमेरिका पुगेको नेपालले १२.५ हजार किलोमिटर टाढा रहेको देशमा कस्तो प्रदर्शन गर्ला ? भन्न कठिन छ ।
चुनौतीको चाङ बोकेर हिँडेको नेपाली टोलीसँग यसपालि नयाँ जिम्मेवारी छ । छोटो फर्म्याटकाे क्रिकेटमा रमिरहेको टोली लामो समयपश्चात् एकदिवसीय फर्म्याटमा फर्किँदै छ । फेरि अंकतालिकाको पुछारभन्दा एक स्थान माथि रहेको नेपालको पछिल्लो शृंखला एकदमै खराब रहेको थियो ।
गत फेब्रुअरीमा नेपालले घरेलु मैदानमा भएको लिग-२ को पहिलो शृंखलामा पाहुना टोली नामिबिया र नेदरल्यान्ड्सविरुद्ध समान दुई खेल खेल्दा एकमा मात्र जित हासिल गरेको थियो । जसको परिणाम, नेपाल अहिले सातौं स्थानमा छ । त्यसैले पनि यी क्यानडा र अमेरिकाको टुरमा नेपाललाई अंक जोड्ने दबाब छ ।
क्यानडा शृंखलामा नेपालले खेल्ने अर्को टोली हो ओमान । यो शृंखला सेप्टेम्बर २६ सम्म चल्नेछ । क्यानाडामा चार खेल खेलेपछि नेपाल अमेरिका प्रस्थान गर्नेछ, जहाँ नेपालले घरेलु टोली र स्कट्लयान्डसँग समान दुई खेल खेलनेछ । शृंखला अक्टोबर २४ देखि नोभेम्बर ४ सम्म चलनेछ । नेपालले प्रत्येक एकदिवसीय शृंखला सकिएलगत्तै दुवै देशमा सहभागी टोलीसँग त्रिकोणात्मक अन्तर्राष्ट्रिय ट्वान्टी-२० शृंखला पनि खेल्ने तालिका छ ।
लिग-२ मा प्रत्येक टोलीले कूल ९ शृंखलामा कूल ३६ खेल खेल्नेछन् । शीर्ष चारमा रहने टोलीले सोझै सन् २०२७ मा आयोजना हुने एकदिवसीय विश्वकपको छनोट चरणमा प्रवेश गर्नेछन् भने अन्तिम चारमा रहने टोलीले भने छनोट चरणको प्लेअफ खेल्नुपर्नेछ । आइसिसीबाट अगस्ट २०१८ मा प्राप्त एकदिवसीय मान्यता जोगाउन पनि लिग-२ ले महत्वपूर्ण भूमिका खेल्नेछ । एकदिवसीय मान्यता जोगाउने हो भने टोली प्रतियोगिताको अन्त्यमा शीर्ष पाँच भित्र अटाउन जरुरी छ ।
गत संस्करण नेपालले सात टोलीको सहभागिता रहेको लिग-२ मा तेस्रो स्थान हासिल गरेको थियो । नेपालले त्यतिबेला ४० अंक जोड्दै विश्वकप छनोट चरणमा प्रवेश गरेको थियो ।
मोन्टी देसाईको नेतृत्वमा पछिल्ला तीन श्रृंखलामा १२ मध्ये ११ खेलमा जित हासिल गर्दैसनसनी मच्चाएको नेपालले त्यतिबेला जिम्बावेमा आयोजना भएको विश्वकप छनोट चरणमा स्थान बनाएको थियो । जहाँ नेपालले टेस्ट राष्ट्रहरु आयोजक जिम्बावे र वेस्ट इन्डिजसँगै अमेरिका र नेदरलयान्ड्ससँग प्रतिस्पर्धा गरेको थियो । चार खेलमा नेपालले एकमा मात्र जित हासिल गरेपछि विश्वकपको ढोका बन्द भएपनि नेपालको यात्रा सम्झनलायक रह्यो ।
यसपालि पनि सोझै विश्वकप छनोट चरणमा पुग्ने चुनौती नेपालसँग छ । पारसपछिको सुनौलो पुस्ता तीन वर्षपछि दक्षिण अफ्रिका, जिम्बावे र नामिबियाको संयुक्त आयोजनामा हुने एकदिवसीय विश्वकप गुमाउन चाहँदैन । नेपालले अहिलेसम्म पनि एकदिवसीय विश्वकप खेलेको छैन । लिग-२ को सुरुआती चरणको परिणामले विश्वकपको यात्रामा सहजता ल्याउने भएकाले पनि आउने दुई महिना नेपालका लागि खास छ ।
पछिल्लो डेढ-दुई वर्ष क्रिकेटले नेपाली खेलकुदलाई एकदमै धेरे खुसी दियो । तर, ती विगतका कुरा भए । नेपाल अब नयाँ यात्रातिर अगाडि बढिसकेको छ । गन्तव्य उही हो । तर, यात्रामा विगतका भन्दा थप कठीनाईहरु छन् । नेपाली क्रिकेट यसका लागि अवश्य पनि तयार हुनुपर्छ ।
सोमबारबाट नेपाली खेलप्रेमीको ध्यान पलेशाबाट रोहित पौडेल र नेपाली क्रिकेटतर्फ केन्द्रित हुनेछ । नेपाली समर्थकको मनमस्तिष्कमा बस्न सफल नेपाली क्रिकेटलाई यी दुई शृंखलाका लागि शुभकामना !
