अफ्रिका कप अफ नेसन्स

सुरक्षा चुनौतीमाझ सुरु हुँदै अफ्रिका कप

याउन्डे । कोभिड १९ महामारीका कारण तत्कालका लागि स्थगित हुने भयबाट मुक्त भए पनि अफ्रिकी फुटबलको सबभन्दा ठूलो प्रतियोगिता अफ्रिका कप अफ नेशन्सले अब सुरक्षाको चुनौती सामना गर्नुपर्ने भएको छ ।

आयोजक क्यामरुन र बुर्किना फासोबीचको खेलसँगै आइतबार एक महिना लामो प्रतियोगिता सुरु हुनेछ । तर, पश्चिमी क्यामरुनमा पृथक्ताबादीहरू तथा उत्तरमा जेहादीहरूको हिंसात्मक गतिविधिका कारण स्थानीय प्रशासन शान्ती सुरक्षा स्थापनाका लागि संघर्ष गरिरहेको छ । यस्तोमा विद्रोहीहरूले अफ्रिका कप अफ नेशन्सलाई लक्षित गर्दै आक्रमण गर्न सक्ने भयले क्यामरुन प्रशासनलाई सताएको छ ।

सशस्त्र समूहहरूले समूह ‘एफ’मा रहेका ट्युनिसिया, माली, माउरिटानिया र गाम्बियालाई धम्कीपूर्ण सन्देश पठाएपछि देशको पश्चिमी भेगमा उच्च शतर्कताका साथ सुरक्षा तैनाथी बढाइएको छ ।

समूह ‘एफ’का चार टोलीले पृथक्ताबादीहरूको आधार क्षेत्र मानिएको तटीय सहर लिम्बेमा समूहका खेल खेल्नेछन् । यसैगरी उनीहरूको अभ्यास स्थल पनि पृथक्ताबादीहरूको पकड क्षेत्र बुइयामा छ ।

‘पृथक्ताबादीहरूको धम्की निक्कै गम्भीर छ । बुधबार लिम्बेको एउटा टेकअवे रेस्टुरेन्टमा विष्फोट भयो । यसले पनि ठूलो सन्देश दिएको छ,’ बुइयास्थित ह्युमन इज राइट एनजिओका प्रमूख ब्लाइसे चामाङ्गोलाई उद्यृत गर्दै एएफपीले जनाएको छ, ‘लिम्बे र बुइया क्षेत्रका प्रत्येक चोकमा सरकारले सशस्त्र सुरक्षाकर्मी र सेनाको उपस्थिती बाक्लो पारेको छ । सुरक्षा फौजले केही जिल्लाहरूमा थुप्रै मानिसहरूलाई रोकेर जाँच गर्नुका साथै गिरफ्तार गरिरहेको छ ।’

बुइया दक्षिण पश्चिमी क्षेत्रको राजधानी हो । जुन विद्रोहीको बाहुल्य रहेको उत्तर पश्चिमी क्षेत्रसँग नजिकै छ । वर्षौदेखि राज्यबाट विभेद भएको मान्दै आएका विद्रोहीहरूले २०१७ अक्टोबरदेखि संघीय गणतन्त्र एम्बाजोनिया भन्दै स्वतन्त्र राज्य घोषणा गरेर हिंसात्मक गतिविधि चलाउँदै आएका छन् ।

स्वतन्त्र राज्य घोषणा गरे पनि अन्तर्राष्ट्रिय समुदायले त्यसलाई मान्यता प्रदान गरेको छैन । १९६० मा पूर्व फ्रान्सेली उपनिवेशको रुपमा रहेको क्यामरुन स्वतन्त्र भएपछि बेलायती अधिनमा रहेको दक्षिणी क्यामरुन पनि सँगै जोडिएको थियो । तर पछि पूर्व फ्रान्सेली उपनिवेशमा रहेका क्यामरुनीले आफूहरूमाथि विभेद गरेको भन्दै लामो समयदेखि उनीहरू पृथक्ताबादी आन्दोलनमा छन् ।

राज्य तथा विद्रोही पक्षबाट भएका हिंसात्मक गतिविधि दौरान तीन हजार पाँच सयभन्दा बढिले ज्यान गुमाइसकेका छन् भने सात लाख मानिस घरबारविहिन भएको अधिकारकर्मीहरूले बताएका छन् ।

क्यामरुनका पूर्व राष्ट्रपती ८८ वर्षे पाउल बियाले हतियारधारी विद्रोहीले विष्फोटन तथा निहत्था सर्वसाधारणको हत्या गर्ने क्रमलाई निरन्तरता दिइरहेकाले सुरक्षा चुनौती थपिएको बताएका थिए । जसका कारण प्रभावकारी सुरक्षा व्यवस्था अपनाउन उनले सरकारलाई सुझाएका थिए ।

सरकारले अफ्रिकी फुटबलको सर्वोच्च निकाय सिएएफसँग सुरक्षित प्रतियोगिता आयोजनाको प्रतिबद्धता जनाएको छ । तथापि सुरक्षाको विषयमा सरकार तथा सिएएफले औपचारिक रुपमा कुनै प्रतिक्रिया सार्वजनिक गरेका छैनन् ।