काठमाडौं । अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेट परिषद (आइसिसी)ले १९ वर्ष मुनिका महिलाका लागि ट्वान्टी-२० विश्वकप आयोजना गर्न थालेको धेरै भएको छैन ।
२०२३ मा दक्षिण अफ्रिकामा पहिलो पटक महिला यु-१९ विश्वकप आयोजना गरेको विश्व क्रिकेटको सर्वोच्च निकायले मलेसियामा आगामी आइतबारबाट प्रतियोगिताको दोस्रो संस्करण आयोजना गर्दैछ ।
विश्व क्रिकेटको समग्र संरचनामा महिला क्रिकेटमाथि पुरुष क्रिकेट हावी छ । त्यसमाथि महिलामा पनि उमेर समूहको प्रतियोगिता भएकाले विश्व क्रिकेटले यो प्रतियोगितालाई धेरै महत्वका साथ नहेर्न सक्छ ।
तर नेपालका लागि भने यो प्रतियोगिताको अर्थ निक्कै महत्वपूर्ण छ । किनकी पहिलो पटक नेपाली किशोरीहरु यो प्रतियोगिताका लागि छानिएका छन् । प्रतियोगिता खेल्नका लागि पुजा महतोको कप्तानीमा रहेको नेपाली टोली मलेसिया पुगिसकेको छ ।
आगामी आइतबार सुरु भएर फेब्रुअरी २ सम्म चल्ने कुल ४१ खेलको यो मेलामा नेपाल समूह ‘डी’मा परेको छ । जहाँ टोलीले अघिल्लो संस्करणमा सेमिफाइनलसम्मको यात्रा गरेको अस्ट्रेलिया, दक्षिण एसियाली प्रतिद्वन्द्वी बंगलादेश र युरोपको टोली स्कटल्यान्डसँग प्रतिस्पर्धा गर्नेछ ।
पहिलो चरणबाट सबै समूहका शीर्ष तीन गरि कुल १२ टोली सुपरसिक्समा प्रवेश गर्नेछन् । जहाँ १२ टोलीलाई सुपरसिक्सका फरक दुई समूहमा राखेर प्रतिस्पर्धा गराइन्छ । सुपरसिक्सका दुवै समूहका शीर्ष दुई टोली सेमिफाइनल पुग्नेछन् । यसअर्थमा सबै टोलीका लागि प्रतियोगितामा अगाडि बढ्नका लागि समूह चरणका सबै खेलले विशेष महत्व राख्नेछन् ।
समूह ‘डी’मा इतिहास हेर्दा सबभन्दा बलियो टोली अस्ट्रेलिया हो । दुई वर्षअघि सेमिफाइनलमा इङल्यान्डसँग तीन रनको प्रतिस्पर्धात्मक स्कोरमा पराजित हुनुपर्दा टोली फाइनल प्रवेशबाट बञ्चित भएको थियो । फाइनलमा इङ्ल्यान्डलाई हराउँदै भारत पहिलो संस्करणको च्याम्पियन बनेको थियो ।
अस्ट्रेलियाको टोलीमा यसपाली पनि अघिल्लो संस्करण खेलेकामध्ये पाँच खेलाडीको साथ रहनेछ । जसमा १५ वर्षको उमेरमै सर्वाधिक विकेट लिने खेलाडीको रुपमा दक्षिण अफ्रिकामा सनसनी मच्चाएकी म्यागी क्लार्क पनि हुनेछिन् ।
१९ वर्षमुनिको विश्वकपमा दोस्रो पटक सहभागिता जनाउने तयारीमा रहने अस्ट्रेलियन खेलाडीमा कप्तान लुसी ह्यामिल्टनका साथै महिला बिग बास लिगको पर्याप्त अनुभव भएकी क्लोई एन्सवर्थ र १५ वर्षे उदीयमान स्टार काओइहे ब्रे पनि हुने छन् ।
न्यु साउथवेल्सकी युवा स्टार ब्रे टोलीकी प्रभावशाली अलराउन्डर हुन् । सिडनी सिक्सर्सकी सहकर्मी इलिसे पेरीजस्तै उनले पनि फुटबल समेत खेलेकी छिन् । उनले जुनियर माटिल्डासका लागि फुटबल खेलेकी थिइन ।
विश्वकपका लागि तयार हुने क्रममा अस्ट्रेलियाले श्रीलंका र छिमेकी न्युजिल्यान्ड समेत रहेको त्रीकोणीय शृंखलाका ६ मध्ये चार खेलमा जित हासिल गरेको थियो । मलेसिया जानुअघि गोल्डकोस्टमा भएको उक्त शृंखलाको नतिजाले अस्ट्रेलिया राम्रो फर्ममा रहेको प्रमाणित गर्छ ।
नेपालको समूहमा रहेको अर्को टोली बंगलादेशले दुई वर्षअघिको संस्करणको पहिलो खेलमै सनसनी मच्चाउने क्रममा प्रभावशाली प्रदर्शनका साथ अस्ट्रेलियालाई स्तव्ध पारेको थियो ।
यसपाली पनि जनवरी २० मा समूहको आफ्नो दोस्रो खेलमा यी दुुई टोलीबीच भेट हुँदा बंगलादेशसामू त्यही नतिजालाई निरन्तरता दिने मौका हुनेछ ।
दक्षिण अफ्रिकामा समूहमा तीन जितका साथ बंगलादेश विजेताको हैसियतमा सुपरसिक्स पुगेको थियो । जहाँ उच्च प्रदर्शन गरेकी शोर्ना अक्टेर पछि प्रतियोगिताको सर्वोत्कृष्ट घोषित टिममा अटाएकी थिएन । हाल उनी बंगलादेशको राष्ट्रिय टिममा बढुवा भइसकेकी छिन् ।
पहिलो संस्करणमा अस्ट्रेलियाविरुद्धको खेलमा अविजित ३१ रन बनाएकी अनुभवी खेलाडी सुमैया अक्टेरलाई बंगलादेशले यसपाली कप्तानको जिम्मेवारी दिएको छ ।
१९ वर्षे कप्तानले बंगलादेशको सिनियर राष्ट्रिय टिमबाट पनि दुई खेल खेलिसकेकी छिन् । उनीसँगै सिनियर टिमबाट खेलिसकेका हबिबा इस्लाम र निशिता अक्टेर निशी पनि विश्वकपका लागि माल्दिभ्स पुगेको बंगाली टिममा छन् ।
सुमैयाको नेतृत्वमा नै बंगलादेशले गतवर्ष भएको यु-१९ महिला एसिया कपको पहिलो संस्करणमा बंगलादेशले फाइनलसम्मको यात्रा तय गरेको थियो । मलेसियामै भएको त्यो प्रतियोगिताको फाइनलमा भने बंगलादेश भारतसँग पराजित भएको थियो । एसिया कप पनि मलेसियामै खेलेकाले यसपालीको विश्वकपमा बंगलादेशलाई थप सजिलो हुन सक्ने अनुमान गरिएको छ ।
नेपाल भने संयुक्त अरब इमिरेट्स (युएई) लाई रनरेटमा पछि पार्दै पहिलो पटक यु-१९ विश्वकपलाई छानिएको टोली हो । करिष्मा गुरुङले चार विकेट लिएपछि युएईमाथि नेपालले आठ विकेटको जित हासिल गरेको थियो ।
पुजा महतोको कप्तानीमा रहेको नेपाली टोलीका लागि मलेसियामा पनि करिष्मा महत्वपूर्ण खेलाडी हुने छिन् ।
युवा टोलीकी कप्तान पुजाले २०२३ को महिला एसिया कपमा नेपालको सिनियर राष्ट्रिय टिमबाट पनि खेलिसकेकी छिन् । छनोट प्रतियोगितामा सफलता हासिल गर्दै नेपालले पहिलो पटक विश्वकपमा स्थान सुरक्षित गर्दा पुजाको प्रदर्शन महत्वपूर्ण थियो । कुवेतमाथि पाँच विकेटको जित हासिल गरेको खेलमा पुजाले ६९ बलमा १३० रनको अविजित इनिङ खेल्नुका साथै पाँच विकेट लिएकी थिइन ।
क्वालालम्पुरमा एसिया कपको सेमिफाइनलमा बंगलादेशसँग पराजित भएर बाहिरिनुअघि करिष्मा नेपाली टोलीकी कप्तान थिइन । जसले प्रतियोगिताको पहिलो दिन बंगलादेशसँग खेल्दै विश्वकपको सुरुआत गर्दा नेपाललाई फाइदा पुुग्न सक्छ ।
नेपालले दोस्रो खेल जनवरी २० मा स्कटल्यान्ड तथा समूहको अन्तिम खेल त्यसको दुई दिनपछि अस्ट्रेलियासँग खेल्नेछ । बंगलादेश र स्कटल्यान्डसँगको खेलमा अपेक्षित सफल नतिजा हासिल गर्न सके पहिलो सहभागितामै नेपालले दोस्रो चरणसम्मको अनुभव लिनेछ ।
स्कटल्यान्डका लागि यो दोस्रो विश्वकप हो । दोस्रो पटक यु-१९ विश्वकप खेलिरहँदा पहिलो पटक समूह चरण पार गर्ने लक्ष्य बनाएको स्कटल्यान्ड अघिल्लो संस्करणमा युएई, दक्षिण अफ्रिका र भारतसँग पराजित भएपछि समूह ‘डी’ को पुछारमा रहेर घर फर्किएको थियो ।
चौथो स्थानको प्लेअफमा युएईमाथि मात्र जित हासिल गर्न सकेको अघिल्लो संस्करणमा पनि टिमको हिस्सा रहेकी नियाम मुइर यसपाली कप्तानको जिम्मेवारीका साथ एसिया भ्रमणमा निस्किएकी छन् ।
मोली बार्बर–स्मिथका लागि यो पहिलो विश्वकप हुनेछ । दुई वर्षअघि दक्षिण अफ्रिकामा प्रतियोगिता सुरु हुनै लाग्दा चोटका कारण उनी टिमबाट बाहिरिनुपरेको थियो ।
पहिलो संस्करणमा बार्बर-स्मिथको रिप्लेसमेन्टका रुपमा दक्षिण अफ्रिकाको भ्रूमण गरेकी क्रिस्टी म्याककल यसपाली पनि स्कटिस टिममा छिन् ।
स्कटल्यान्डले पनि आइतबारै अस्ट्रेलियासँग खेल्दै प्रतियोगिताको सुरुआत गर्नेछ । दोस्रो खेलमा नेपालको सामना गर्ने टोलीले समूहको अन्तिम खेलमा बंगलादेशसँग प्रतिस्पर्धा गर्नेछ ।