काठमाडौं । एएफसी एसियन कप फुटबल छनोटको समूह ‘एफ’मा रहेको नेपालले उज्वेकिस्तानको तास्केन्दमा घरेलु टोलीसँगै दक्षिण एसियाली प्रतिद्वन्द्वी श्रीलंका र लाओससँग प्रतिस्पर्धा गर्दै छ ।
राउन्ड रोविन पद्धतिको प्रतिस्पर्धापछि समूहको शीर्षस्थानमा रहने टोलीले अर्को वर्ष अस्ट्रेलियामा हुने एसियन कपमा स्थान बनाउने छ ।
एसिया कप इतिहासमा नेपालले अहिलेसम्म छनोट चरण पार गर्न सकेको छैन । पछिल्लो एक वर्ष बाक्लो एक्सपोजर पाएको नेपाली महिला फुटबल टोलीका लागि उज्वेकिस्तानमा इतिहास रच्ने अवसर छ । नेपालले जुन २९ मा लाओससँग प्रतिस्पर्धा गर्नेछ । त्यसपछि नेपालले जुलाई २ मा श्रीलंका र जुलाई ५ मा घरेलु टोली उज्वेकिस्तानसँग खेल्नेछ ।
यस्ता छन् नेपालका प्रतिद्वन्द्वी
उज्वेकिस्तान
फिफा वरियताका हिसाबमा हेर्ने हो भने उज्वेकिस्तान यो समूहको बलियो टोली हो । पछिल्लो एक वर्षमा उज्वेकिस्तानले ११ खेल खेलेको छ । त्यसमध्ये उज्वेकिस्तानले सात खेलमा हार बेहोर्दा मात्र तीन खेलमा जित हासिल गरेको छ । उज्वेकिस्तानले पछिल्लो महिना भारतसँग दुई मैत्रीपूर्ण खेलमा जित हासिल गर्दा फेब्रुअरीमा जोर्डनलाई पराजित गरेको थियो । भारत र जोर्डन दुवै वरीयतामा उज्वेकिस्तानभन्दा तल छन् ।
उज्वेकिस्तानको छनोट चरण पार गर्न नसकेको इतिहासले पनि नेपाली टोलीको मनोविज्ञानमा ठूलो अर्थ राख्छ । यद्यपि दुई वर्षअघि चीनको हाङचाउमा सम्पन्न १९औं एसियाली खेलकुदमा उज्वेकिस्तानी महिला टोलीले चौथो स्थान हासिल गरेको थियो । उता नेपाली टोली भने समूह चरणबाटै बाहिरिएको थियो ।
यद्यपि उज्वेकिस्तानले आफूभन्दा तल्लो स्तरका टोलीसँग पनि नतिजा सुम्पिएको छ । सात हारमध्ये उज्वेकिस्तानले बेलारुसविरुद्ध दुई तथा जाम्बियासँग एक खेलमा पराजय बेहोरेको थियो । बेलारुस र जाम्बिया दुवै फिफा वरीयतामा उज्वेकिस्तानभन्दा तल रहेका टोली हुन् । बेलारुससँगको दुई मैत्रीपूर्ण खेल तास्केन्दमा भएको थियो । बेलारुसको यो जितले नेपाली खेलाडीलाई उर्जा दिन सक्छ । घरेलु समर्थकको फाइदाबीच पनि उज्वेकिस्तानलाई हराउन सकिन्छ भन्ने आँट भर्न सक्छ ।
उज्वेकिस्तानले एएफसी छनोट प्रतियोगिताको तयारीस्वरुप दक्षिण एसियाली प्रतिद्वन्द्वी भारतसँग दुई अन्तर्राष्ट्रिय मैत्रीपूर्ण खेल खेलेको हो । दुवै खेलमा नतिजा आफ्नो पक्षमा आए पनि भारतमाथि जित निकाल्न उज्वेकिस्तानलाई गाह्रो भएको थियो । दुवै खेलमा उज्वेकिस्तानले १-० को जित हासिल गरेको थियो । वरियतामा नेपालभन्दा ४९ स्थानमाथि रहेको उज्वेकिस्तानलाई हराउन सक्ने अर्को आधार यही नै हो ।
उज्वेकिस्तानी फुटबल अहिले पुरुष फुटबल टोलीको सफलतामा रमाइरहेको छ । उज्वेकिस्तानले दुई साताअघि मात्र फिफा विश्वकप २०२६ मा छनोट हुँदै ऐतिहासिक उपलब्धि हासिल गरेको छ । उत्तरी अमेरिकामा उज्वेकिस्तानले अर्को वर्ष इतिहासमै पहिलो पटक विश्वकपमा सहभागिता जनाउँदै छ । यो हर्षोल्लासमा निश्चय पनि महिला टोली आफ्ना समर्थकलाई निराश बनाउन चाहने छैन । टोलीले अहिलेसम्म छनोट चरण पार गरेर एसिया कपमा स्थान बनाउन सकेको छैन । यसपालि घरेलु समर्थकको साथ पाएको उज्वेकिस्तानसँग पहिलो पटक एसियन कपमा पुग्ने अवसर छ । महिला टोलीले पनि ऐतिहासिक उपलब्धि हासिल गर्ने हो भने उज्वेकिस्तानी फुटबलमा ‘डबल सेलेब्रेसन’ हुनेछ ।
उज्वेकिस्तानको छनोट चरण पार गर्न नसकेको इतिहासले पनि नेपाली टोलीको मनोविज्ञानमा ठूलो अर्थ राख्छ । यद्यपि दुई वर्षअघि चीनको हाङचाउमा सम्पन्न १९औं एसियाली खेलकुदमा उज्वेकिस्तानी महिला टोलीले चौथो स्थान हासिल गरेको थियो । उता नेपाली टोली भने समूह चरणबाटै बाहिरिएको थियो ।
उज्वेकिस्तानले तीन वर्षपछि आफैं महिला एसियन कप आयोजना गर्दै छ । घरेलु भूमिमा प्रतियोगिता हुने भएकाले उज्वेक टोली स्वतः प्रतियोगिताका लागि छनोट हुनेछ । यस्तोमा उज्वेक टोली घरेलु भूमिमा हुने एसियन कपअघि कम्तीमा पनि एकपटक छनोट चरण पार गरेर फाइनल चरण खेल्न चाहन्छ ।
अन्तर्राष्ट्रिय महिला फुटबलमा नेपाल र उज्वेकिस्तान अहिलेसम्म एकपटक मात्र आमने-सामने भएका छन् । उज्वेकिस्तानसँग नेपाली फुटबलको इतिहास पनि जोडिएको छ । नेपालले उज्वेकिस्तानविरुद्ध नै पहिलो अन्तर्राष्ट्रिय गोल गरेको थियो । सन् १९९९ मा फिलिपिन्समा सम्पन्न एएफसी वुमेन्स च्याम्पियनसिपमा नेपालले एउटै मात्र गोल गरेको थियो । समूह चरणको अन्तिम खेलमा नेपालले उज्वेकिस्तानसँग ६–१ को हार बेहोर्दा पेमा डोल्मा लामाले देशका लागि ऐतिहासिक पहिलो गोल गरेकी थिइन् ।
श्रीलंका
फिफा वरियताका आधारमा श्रीलंका यो समूहको सबैभन्दा कमजोर टोली हो । पछिल्लो एक वर्षमा मात्र चार अन्तर्राष्ट्रिय खेल खेलेको श्रीलंकाले अहिलेसम्म एएफसी एसियन कपको छनोट प्रतियोगितामा सहभागिता जनाएको छैन । उज्वेकिस्तानमा श्रीलंकाले पहिलो पटक छनोट प्रतियोगिता खेल्दै छ ।
नेपालले श्रीलंकासँग अहिलेसम्म हार बेहोरेको छैन । अन्तर्राष्ट्रिय फुटबलमा नेपालले श्रीलंकासँग सात पटक खेलेको छ । यी सबैमा नेपालले शतप्रतिशत जित हासिल गरेको इतिहास छ । त्यसैले पनि श्रीलंकाविरुद्ध नेपाललाई यसपालि पनि गाह्रो नरहने अनुमान गर्न सकिन्छ ।
गत एक वर्ष श्रीलंकाले चारमध्ये तीन खेल काठमाडौंमा खेलेको थियो । काठमाडौंमा सम्पन्न दक्षिण एसियाली फुटबल महासंघ (साफ) महिला च्याम्पियनसिपको सातौं संस्करणमा श्रीलंका आयोजक नेपाल रहेकै समूहमा थियो । श्रीलंकाले साफ च्याम्पियनसिपको आफ्नो पहिलो खेलमा माल्दिभ्सलाई १-० ले हराएको थियो । दोस्रो खेलमा तुलनात्मक रूपमा कमजोर मानिने भुटानसँग ४-१ को हारेको श्रीलंकाले त्यसपछि नेपालसँग ६-० को फराकिलो हार बेहोर्यो । श्रीलंकालाई ६ गोल अन्तरले हराउँदै नेपालले शीर्ष स्थानमा रहँदै सेमिफाइनलमा आफ्नो स्थान पक्का पारेको थियो ।
नेपालले श्रीलंकासँग अहिलेसम्म हार बेहोरेको छैन । अन्तर्राष्ट्रिय फुटबलमा नेपालले श्रीलंकासँग सात पटक खेलेको छ । यी सबैमा नेपालले शतप्रतिशत जित हासिल गरेको इतिहास छ । त्यसैले पनि श्रीलंकाविरुद्ध नेपाललाई यसपालि पनि गाह्रो नरहने अनुमान गर्न सकिन्छ ।
लाओस
लाओस फिफा वरियतामा नेपालभन्दा मात्र सात स्थान तल छ । लाओसले वर्ष २०२५ मा कुनै पनि अन्तर्राष्ट्रिय खेल खेलेन । पछिल्लो वर्ष लाओसले चार खेल खेल्दा कुनैमा पनि जित हासिल गर्न सकेन ।
सन् २००५ मा पहिलो पटक लाओस महिला फुटबल टोली तयार पारिएको थियो । दुई वर्षपछि लाओसले पहिलो अन्तर्राष्ट्रिय फुटबल खेल खेल्यो । लाओसले तीन वर्षअघि भारतमा सम्पन्न एसियन कपको २०औं संस्करणका लागि पहिलो पटक छनोट प्रतियोगितामा चुनौती पेस गरेको थियो । उज्वेकिस्तानमा यसपालि लाओसको दोस्रो सहभागिता रहनेछ ।
लाओस नेपाली महिला टोलीका लागि नयाँ प्रतिद्वन्द्वी हो । नेपालले लाओससँग अहिलेसम्म खेलेको छैन । पछिल्लो समय नेपाली पुरुष फुटबल टोलीले एएफसी एसियन कप छनोटको तेस्रो चरणमा लाओससँग इतिहासमै पहिलो पटक दुर्भाग्यजनक हार बेहोरेको थियो । निश्चित छ, नेपाली महिला टोलीले पनि लाओसलाई कम आँकलन गर्ने भुल गर्नुहुन्न ।
