मंसिर ६, २०८१ बिहीबार | १५:३८:३०
खोलियो एन्फामा लागेको ताला क्यानाडाका साद बिन जफर लुम्बिनीमा विराटनगरले छान्यो ‘आइकोनिक प्लेयर्स’ भिएरा जिनोआको मुख्य प्रशिक्षकमा नियुक्त सिस्नेरी घटनाका पीडित परिवारले गरे एन्फामा तालाबन्दी बेन्टेनचरमाथि लागेको प्रतिबन्धविरुद्ध टोटनहमको अपिल रियालको रोमाञ्चक जित चेल्सी क्वार्टरफाइनलमा डेविस कपः नेपालले गुआमलाई हरायो नेपाल ओलम्पिक कमिटीलाई पारदर्शीरुपमा सञ्चालन गर्न माग खोलियो एन्फामा लागेको ताला क्यानाडाका साद बिन जफर लुम्बिनीमा विराटनगरले छान्यो ‘आइकोनिक प्लेयर्स’ भिएरा जिनोआको मुख्य प्रशिक्षकमा नियुक्त सिस्नेरी घटनाका पीडित परिवारले गरे एन्फामा तालाबन्दी बेन्टेनचरमाथि लागेको प्रतिबन्धविरुद्ध टोटनहमको अपिल रियालको रोमाञ्चक जित चेल्सी क्वार्टरफाइनलमा डेविस कपः नेपालले गुआमलाई हरायो नेपाल ओलम्पिक कमिटीलाई पारदर्शीरुपमा सञ्चालन गर्न माग
शनिबारको दिन आइपिएल

सुरु भयो आइपिएल, को कस्ता छन् ?

काठमाडौं । इन्डियन प्रिमियर लिग (आइपिएल) क्रिकेटको १६औं संस्करण शुक्रबार सुरु भएको छ ।

भारतीय क्रिकेट कन्ट्रोल बोर्ड (बिसिसिआइ)ले आयोजना गर्ने विश्वकै चर्चित फ्रेन्चाइज क्रिकेट लिगमा १० टोलीले सहभागिता जनाउने छन् ।

सहभागी टोलीलाई दुई समूहमा विभाजन गरिएको छ । प्रत्येक टोलीले समूहका सबै टोलीसँग दुई (होम एन्ड अबे) खेल खेल्ने छन् ।  यसैगरी अर्को समूहका चार टोलीसँग एक/एक पटक खेल्नेछन् । फरक समूहका एक टिमसँग भने दुई खेल खेल्नुपर्ने हुनेछ । प्रतियोगितामा कुल ७४ खेल हुनेछ ।

समूह ‘ए’मा मुम्बई इन्डियन्स, राजस्थान रोयल्स, कोलकाता नाइट्स राइडर्स, दिल्ली क्यापिटल्स र लखनउ सुपर जायन्ट्स छन् ।

समूह ‘बी’मा चेन्नई सुपर किंग्स, साबिक विजेता गुजरात जायन्ट्स, पन्जाव किंग्स, रोयल च्यालेन्जर्स बेङ्लोर र सनराइजर्स हैदराबाद छन् ।

लिग चरणपछि शीर्ष चार टोलीले प्लेअफमा स्थान बनाउने छन् ।

प्लेअफका शीर्ष दुई टोलीले पहिलो क्वालिफायर खेल्नेछन् । पहिलो क्वालिफायर विजेताले सिधै फाइनलमा स्थान बनाउने छ ।

लिग चरणमा तेस्रो र चौथो स्थानमा रहने टोलीले इलिमिनेटर राउन्डमा प्रतिस्पर्धा गर्नेछन् । यो खेलको विजेताले दोस्रो क्वालिफायरमा स्थान बनाउँदा पराजित टोली बाहिरिने छ ।

पहिलो क्वालिफायरमा पराजित हुने र इलिमिनेटरमा विजयी हुने टोली आमनेसामने हुनेछन् । दोस्रो क्वालिफायरको रुपमा रहने यो खेलको विजेता फाइनल पुग्नेछ ।

यस संस्करणको फाइनल नरेन्द्र मोदी अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेट स्टेडियममा हुनेछ ।

आइपिएलका खेल प्रत्येक दिन साँझ ७ः४५ बजे नियमित हुनेछ भने शनिबार र आइतबार दिउँसो ३ः४५ बजे पनि खेल हुनेछन् ।

आइपिएल विजेताले २० करोड भारतीय रुपैयाँ, उपविजेताले १२ करोड ५० लाख तथा प्लेअफबाट बाहिरिने टोलीले समान ८ करोड ७५ लाख भारतीय रुपैयाँ प्राप्त गर्नेछन् ।

सन् २००८ बाट सुरु भएको प्रतियोगितामा हालसम्म १५ संस्करण सकिँदा मुम्बई इन्डियन्स ५, चेन्नई सुपर किंग्स ४, कोलकाता नाइट्स राइडर्स २ तथा राजस्थान रोयल्स, डेक्कन चार्जर्स, सनराइजर्स हैदराबाद र गुजरात टाइटन्स समान एक पटक च्याम्पियन बनेका छन् ।

यसपालिदेखि टाटा ग्रुप आइपिएलको मुख्य प्रायोजकका रूपमा भित्रिएको छ ।

अक्सनबाट पन्जाब किंग्सले इङ्ल्यान्डका साम कुरानलाई आइपिएल अक्सन इतिहासकै सबैभन्दा महँगो मूल्य १८ करोड ५० लाख भारुमा अनुबन्ध गरेको थियो ।

आइपिएल इतिहासमा सर्वाधिक रन बनाउने खेलाडी रोयल च्यालेन्जर्स बैंग्लोरका कप्तान विराट कोहली हुन् । उनले २ सय १५ खेलमा ४४ अर्धशतक र ५ शतकको मद्दतमा ६ हजार ६ सय २४ रन बनाएका छन् ।

यसैगरी चेन्नई सुपर किंग्सका पूर्वखेलाडी ड्वाइने ब्राभो आइपिएलमा सर्वाधिक विकेट लिने खेलाडी हुन् । ब्राभोले १ सय ६१ खेलमा ५ सय १६ ओभर बलिङ गर्दै १ सय ८३ विकेट लिएका छन् ।

यस्ता छन् आइपिएल प्रतिस्पर्धी :

गुजरात टाइटन्स

गुजरातले गत संस्करणबाट मात्रै आइपिएल खेल्न थालेको हो । तर गुजरात ‘डेब्यू’मै च्याम्पियन बनेको थियो । हार्दिक पण्ड्या कप्तान रहेको टोलीको मुख्य प्रशिक्षकमा आशिष नेहरा छन् ।

स्टिभ कोल्टेस, डोनाल्ड म्याकेन्जी र रोली भ्यान रापर्डको स्वामित्वमा रहेको गुजरातले नरेन्द्र मोदी अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेट स्टेडियमलाई घरेलु मैदानका रुपमा प्रयोग गरेको छ ।

मुम्बई इन्डियन्स

पहिलो संस्करणदेखि नै सहभागिता जनाएको मुम्बई सर्वाधिक पाँच पटक आइपिएल च्याम्पियन बनेको छ । भारतीय धनाढय मुकेश अम्बानीको स्वामित्वमा रहेको मुम्बई सन् २०१३, २०१५, २०१७, २०१९ र २०२० मा च्याम्पियन बनेको थियो ।

आइपिएलका सबै संस्करणमा सहभागिता जनाएको मुम्बईको कप्तानमा रोहित शर्मा तथा मुख्य प्रशिक्षकमा मार्क वाउचर छन् । टोलीले वाङ्खडे स्टेडियमलाई घरेलु मैदानको रुपमा प्रयोग गरिरहेको छ ।

चेन्नई सुपर किंग्स

महेन्द्रसिंह धोनीको कप्तानीमा रहेको चेन्नई चारपल्ट आइपिएल च्याम्पियन बनेको छ । पहिलो संस्करणदेखि नै सहभागिता जनाइरहेको चेन्नई सन् २०१०, २०११, २०१८ र २०२१ मा च्याम्पियन बनेको थियो ।

नारायणस्वामी श्रीनिवासनको स्वामित्वमा रहेको टोलीको मुख्य प्रशिक्षकमा स्टेफन फ्लेमिङ छन् । चेन्नईको घरेलु मैदानका रुपमा एमए. चिदम्बरम स्टेडियम छ । सन् २०१६ र ०१७ मा प्रतिबन्धमा परेको चेन्नईले आइपिएलका १३ संस्करण खेलेको छ ।

कोलकाता नाइट राइडर्स

पहिलो संस्करणदेखि नै सहभागिता जनाएको कोलकाता दुई पटक आइपिएल च्याम्पियन बनेको छ । शाहरुख खान, जुही चावला र जय मेहताको स्वामित्वमा रहेको कोलकाता सन् २०१२ र २०१४ मा च्याम्पियन बनेको थियो ।

आइपिएलका सबै संस्करणमा सहभागिता जनाएको कोलकाताको कप्तानी नितिश रानाले गर्नेछन् । गत संस्करणमा श्रेयस ऐयरले टोलीको कप्तानी सम्हालेका थिए ।कोलकाताको मुख्य प्रशिक्षकमा चन्द्रकान्त पण्डित छन् । टोलीले इडेन गार्डेन स्टेडियमलाई घरेलु मैदानको रुपमा प्रयोग गरिरहेको छ ।

राजस्थान रोयल्स

पहिलो संस्करणदेखि नै सहभागिता जनाएको राजस्थान एकपल्ट मात्र आइपिएल च्याम्पियन बनेको छ । मनोज बडाले, लाकलन मर्डाक, गेरी कार्डिनेल र शेन वार्नको स्वामित्वमा रहेको राजस्थान आइपिएलको पहिलो संस्करण (सन् २००८) मा च्याम्पियन बनेको थियो ।

राजस्थानको कप्तानमा सन्जु सामसन तथा मुख्य प्रशिक्षकमा कुमार सांगाकारा छन् । स्वामी मानसिंह स्टेडियम राजस्थानको घरेलु मैदान हो । सन् २०१६ र ०१७ मा प्रतिबन्धमा परेको राजस्थानले आइपिएलका १३ संस्करण खेलेको छ ।

सनराइजर्स हैदराबाद

सन् २०१३ देखि आइपिएलमा सहभागिता जनाएको हैदराबाद एकपल्ट आइपिएल च्याम्पियन बनेको छ । कलानिथि मरान र सन टिभी नेटवर्कको स्वामित्वमा रहेको हैदराबाद सन् २०१६ मा च्याम्पियन बनेको थियो ।

आइपिएलका १० संस्करणमा सहभागी हैदराबादको एडेन मारक्रम तथा मुख्य प्रशिक्षकमा ब्रायन लारा छन् । गत संस्करण टोलीको कप्तानी केन विलियम्सनले गरेका थिए । हैदराबादले राजीव गान्धी अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेट स्टेडियमलाई घरेलु मैदानको रुपमा प्रयोग गरिरहेको छ ।

रोयल च्यालेन्जर्स बेङ्लोर

पहिलो संस्करणदेखि नै सहभागिता जनाएको बेङ्लोरले अहिलेसम्म पनि उपाधि जित्न सकेको छैन । फाफ डु प्लेसीको कप्तानीमा रहेको टोली सन् २००९, २०११ र २०१६ मा उपविजेता बनेको थियो ।

युनाइटेड स्पिरिट्सको स्वामित्वमा रहेको बैंग्लोरको मुख्य प्रशिक्षकमा सञ्जय बाङ्गर छन् । आइपिएलका सबै संस्करणमा सहभागिता जनाएको बैंग्लोरको घरेलु मैदान एम चिन्नास्वामी स्टेडियम हो ।

पन्जाव किंग्स

पहिलो संस्करणदेखि नै सहभागिता जनाएको पन्जावले पनि अहिलेसम्म उपाधि जित्न सकेको छैन । शिखर धवनको कप्तानीमा रहेको टोली सन् २०१४ उपविजेता बनेको थियो ।  

गत संस्करणमा टोलीको कप्तानी मायंक अग्रवालले गरेका थिए । प्रीति जिन्टा, मोहित बर्मन, नेस वादिया र करण पाउलको स्वामित्वमा रहेको पन्जावको मुख्य प्रशिक्षकमा ट्रेभोर बेलिस छन् । इन्द्रजित सिंह ब्रिन्दा स्टेडियम पन्जावको घरेलु मैदान हो ।

दिल्ली क्यापिटल्स

पहिलो संस्करणदेखि नै सहभागिता जनाएको दिल्लीले पनि अहिलेसम्म उपाधि जित्न सकेको छैन ।

सन् २०२१ को उपविजेता दिल्लीको कप्तानी डेविड वार्नरले गर्नेछन् । गत संस्करणमा टोलीको कप्तानी ऋषभ पन्तले गरेका थिए । जिएमआर गु्रप, सज्जन जिन्दल र जिएम रावको स्वामित्वमा रहेको दिल्लीको मुख्य प्रशिक्षक रिकी पोन्टिङ हुन् ।

आइपिएलका सबै संस्करणमा सहभागिता जनाएको दिल्लीले अरुण जेट्ली स्टेडियमलाई घरेलु मैदानको रुपमा प्रयोग गरिरहेको छ ।  

लखनउ सुपर जायन्ट्स

लखनउले गत संस्करणदेखि मात्र आइपिएलमा सहभागिता जनाउन थालेको हो । केएल राहुलको कप्तानी तथा एन्डी फ्लावरको मुख्य प्रशिक्षणमा रहेको लखनउले ‘डेब्यू’ संस्करणमा इलिमिनेटर राउन्डसम्मको यात्रा तय गरेको थियो ।

इकाना क्रिकेट मैदान (वीररत्न श्री अटल विहारी वाजपेयी) लाई घरेलु मैदानको रुपमा प्रयोग गरिरहेको लखनउ सन्जिव गोयन्काको स्वामित्वमा छ ।