काठमाडौं । वर्ष २०७९ राष्ट्रिय खेल भलिबलका लागि औसत रह्यो । चार वर्षको लागि नेपाल भलिबल संघ (एनभिए) ले यही वर्ष नयाँ कार्यसमिति पायो । जितेन्द्रबहादुर चन्दको नेतृत्वमा आएको कार्यसमितिले सकारात्मक सुरुआत देखाएको छ । यो नै हो, भलिबलले वितेको वर्ष पाएको एकमात्र उत्साह । नयाँ नेतृत्व आएसँगै अन्तर्राष्ट्रिय तथा घरेलु प्रतियोगिता आयोजना भएका छन् ।
चन्दले निरोज मास्केलाई पराजित गर्दै नेपाली भलिबलको सर्वोच्च पद हत्याएका थिए । भदौमा सम्पन्न निर्वाचनले महासचिवमा रोशन श्रेष्ठ र कोषाध्यक्षमा श्याम श्रेष्ठलाई निर्वाचित गरायो । त्यसअघि मनोरञ्जनरमण शर्माको नेतृत्वमा रहेको कार्यसमितिले दुई कार्यकाल र थप दुई वर्ष नेपाली भलिबलको बागडोर थियो ।
खेलाडीले प्रतियोगिता अघि लामो समय प्रशिक्षणको अवसर पाउन थालेका छन् । स्तरीय प्रशिक्षणका लागि विदेशी प्रशिक्षक झिकाइएको छ । वर्षभर प्रतियोगिता हुने र अन्तर्राष्ट्रिय सहभागिता समेत उत्साहजनक बनाउने संकेतहरू देखिन थालेका छन् । प्रारम्भिक छाँटकाँट त्यस्तै देखिन्छ ।
पछिल्लो समय भलिबल संघले कुनै प्रतियोगिता खेल्न क्लब दर्ता अनिबार्य र प्रतियोगिता आयोजनाको लागि एनभिएसँग अनिवार्य स्विकृत लिनुपर्ने मापदण्ड बनाएको छ । भलिबललाई व्यवस्थित बनाउन गरिएको सकारात्मक प्रयासका रुपमा यसलाई लिन सकिन्छ ।
नवनिर्वाचित अध्यक्ष वितेको वर्षलाई सकारात्मक रूपमा लिन्छन् । ‘हामी यो वर्ष नै आएका छौं । आएपछि केही सकारात्मक काम भएका छन् । केही अन्तर्राष्ट्रिय सहभागिता र नतिजासमेत आएका छन् । त्यसैले यो वर्षलाई समग्रमा राम्रै मान्नुपर्छ,’ अध्यक्ष चन्द भन्छन् ।
चन्दकै भनाइ मान्दा यो वर्ष भबिललका लागि औसत नै रह्यो । नेपालमा फुटबल र क्रिकेटपछि सर्वाधिक दर्शक उपस्थित हुने खेल भलिबल नै हो । राष्ट्रिय खेल भलिबल भौगोलिक आधारमा हिमाल, पहाड, तराईमा खेल्न सकिन्छ । त्यसैले देशभर यसको प्रचुर सम्भावना छ । अन्य खेलको तुलनामा भलिबलमा खेलाडी संख्या पनि पर्याप्त छन् । तर, जनस्तरबाट खेलाडी संकलन गर्न सकिएको छैन ।
यद्यपि भलिबल संघको आफ्नै कभर्डहल नहुँदा निकै समस्या छ । प्रशिक्षण गर्ने कोर्टको अभाव छ । राष्ट्रिय खेलकुद परिषद् (राखेप)को कर्भडहल बहुउद्देश्यीय हो । त्यसैले अन्य प्रतियोगिता हुँदा भलिबलको प्रशिक्षण अन्यत्र सार्नुपर्छ ।
चन्द आगामी वर्षको रणनीति नै भलिबल कभर्डहल निर्माण गर्ने रहेको बताउँछन् । ‘यो वर्ष समाप्त भएको छ । अर्काे वर्ष हाम्रो ध्यान नै कभर्डहल बनाउने हो । यसैगरी खेलाडीलाई वर्षभर व्यस्त बनाउने हुनेछ,’ उनी भन्छन् ।
चन्दको आगमनसँगै नेपाली युवा तथा सिनियर टोली अन्तर्राष्ट्रिय खेलमा व्यस्त रहे । नेपालको यु-२३ टोलीले बंगलादेशमा खेल्यो । धेरै युवा खेलाडीले अन्तर्राष्ट्रिय अनुभव पाए । महिला तथा पुरुष बिच भलिबल टोलीले माल्दिभ्समा काभा अन्तर्राष्ट्रिय बिच भलिबल प्रतियोगिता खेले । मानबहादुर श्रेष्ठ र दिल सुनार तथा महिलातर्फ कोपिला उप्रेती र कमला पुनको जोडी उपविजेता भए ।
ओपन स्पाइकर प्रतिभा माली र उषा भण्डारीले माल्दिभ्सको लिग खेल्न भ्याए । उषाले नेपाली खेलक्षेत्रकै पहिलो र चर्चित नेपाल खेलकुद पत्रकार मञ्च एनएसजेएफले आयोजना गर्ने पल्सर स्पोर्ट्स अवार्डको पिपल्स च्वाइस अवार्ड जित्न सफल भइन् ।
यसैगरी जेठमा आयोजनाहुने एसियन महिला काभा च्यालेन्ज कप २०२३ को लागि महिला टोलीले एक महिनायता प्रशिक्षण गरिरहेको छ । घरेलुतर्फ राष्ट्रिय महिला तथा पुरुष च्याम्पियनसिप आयोजना भयो । महिला तथा राष्ट्रिय पुरुष भलिबल च्याम्पियनसिपको उपाधि महिलातर्फ न्यु डायमन्ड र पुरुषतर्फ त्रिभुवन आर्मी क्लबले हात पार्याे ।
यी त भए भलिबल संघले आयोजना गर्ने र प्रत्यक्ष देखिने । भलिबल सानो ठाउँमा खेल्न सकिने खेल हो । सहजै प्रतियोगिता गर्न सकिन्छ । त्यसैले प्रदेश र स्थानीय तहमा यस्ता खेल निकै भएका छन् । शेरबहादुर खड्का स्मृति, ढोरपाटन लिग, न्यु डायमन्ड लिगयस्ता धेरै प्रतियोगिता आयोजना भए । वर्षको अन्त्यमा पोष्टबहादुर बोगटी स्मृति कप आयोजना हुँदै छ । पाँच टोली सहभागी प्रतियोगिता नै वर्षको अन्तिम प्रतियोगिता हो ।
महिलातर्फ न्यु डायमन्डसँगै विभागीय टोली आर्मी, नेपाल पुलिस र सहस्त्र प्रहरी बलको एपिएफ सदावहार प्रतिस्पर्धी हुन् । यस्तै, पुरुषतर्फ समेत तीन विभागीय टोली नै सर्वाधिक प्रतिस्पर्धी टोली हुन् । विभागीय टोलीलाई गण्डकी प्रदेश तथा हेल्प नेपालले चुनौती दिँदै आएका छन् ।
