काठमाडौं । पुरुषको तुलनामा एनएसजेएफ पल्सर स्पोर्टस अवार्डको महिला उत्कृष्ट खेलाडीको विधामा खुला होड पाइन्छ । यसका विजेतामा पर्याप्त विविधता रहेको छ, खेल र खेलाडी दुवै अर्थमा । पुरुषजस्तै महिलाको यो विधामा पनि प्रत्येक संस्करणमा अवार्ड दिइँदै आएको छ, वर्ष २०७८ को एउटा अपवाद छाडेर ।
सबैलाई थाहा छ, त्यो वर्ष दशकको उत्कृष्टलाई अवार्ड दिइएको थियो । र, त्यति बेलाका विजेता थिइन्, सावित्रा भण्डारी । यिनै सावित्राले वर्ष २०७५ मा यो अवार्ड जितेकी थिइन् ।
संगीनापछि यो विधामा त्यस्ता एक्ला खेलाडीमात्र छन्, जसले यो अवार्ड दुईपल्ट जितिन् । उनी हुन्, करातेकी गंगा अधिकारी ।
उत्कृष्ट महिला खेलाडीको अवार्डको शृंखला सुरु हुन्छ, संगीना वैद्यबाट । उनले नै २०५३ को पहिलो पुरस्कार जितेकी थिइन् । संगीनाले नै २०६० मा यो अवार्ड ब्युँझिदा फेरि जितिन् ।
संगीनापछि यो विधामा त्यस्ता एक्ला खेलाडीमात्र छन्, जसले यो अवार्ड दुईपल्ट जितिन् । उनी हुन्, करातेकी गंगा अधिकारी । उनले वर्ष २०६६ मा पहिलो पटक जितिन्, त्यसपछि २०६९ मा फेरि त्यस्तै सफलता दोहोर्याइन् । गंगाको नाममा जोडिएको यो अतुलनीय तथ्य भयो ।
संगीना र गंगासँगै यो अवार्ड अहिलेसम्म १९ खेलाडीले जितेका छन् । यसपल्ट उत्कृष्ट महिला खेलाडीको अवार्ड करातेकी एरिका गुरुङले जित्ने निश्चित जस्तै थियो । भयो यस्तै पनि । आखिरमा उनको उपलब्धि नै यस्तै थियो । उनले १९औं हाङचाउ एसियाली खेलकुदमा जसरी रजत पदक प्राप्त गरे, त्यसको महत्त्वको बखान गरेर साध्य छैन । बरू एउटा अनुमान के लगाउँदा मज्जा आउने छ भने के एरिकाले फेरि फेरि दोहोर्याएर यो अवार्ड जित्ने छिन् त ?
खेलको आधारमा १० खेलका खेलाडीले यो अवार्ड जितेका छन् । त्यसमा सबैभन्दा बढी तेक्वान्दो, ब्याडमिन्टन र कराते रहेको छ ।
फेरि इतिहासमै फर्कने हो भने वर्ष २०६१ मा यो अवार्ड दुई जनाले सँगै पाए । पुरुष र महिलाको व्यक्तिगत विधामा जोडी खेलाडीले अवार्ड पाएको यो नै पहिलो र एक्लो उदाहरण हो । उनीहरू हुन्, ब्याडमिन्टनकी पूजा श्रेष्ठ र सुमिना श्रेष्ठ ।
खेलको आधारमा १० खेलका खेलाडीले यो अवार्ड जितेका छन् । त्यसमा सबैभन्दा बढी तेक्वान्दो, ब्याडमिन्टन र कराते छन्। ब्याडमिन्टनका लागि यो प्रेरित रहन दिने तथ्य भयो । तेक्वान्दोबाट यो अवार्ड जित्ने अर्की खेलाडी हुन्, मनिता शाही ।
अनि ब्याडमिन्टनबाट भने नङ्सलदेवी तामाङ र शोभा गौचनले यो अवार्ड हात पारेका छन् । यस्तोमा ब्याडमिन्टनले तीन अवसरमा अवार्ड जिते पनि व्यक्तिगत रूपमा यो सफलता चुम्ने चार खेलाडी भए ।
त्यसपछि एथलेटिक्स, पौडी, कराते, फुटबल र जुडोले दुई–दुई अवसरमा यो अवार्ड आफ्नो नाममा लेखाए । करातेबाट गंगाले दुईपल्ट जितिन्, त्यसमा अहिले एरिका थपिएकी हुन् । एथलेटिक्सबाट निर्मला भारती र राजपुरा पछाईं तथा पौडीबाट करिश्मा र गौरिका सिंहले यो अवार्ड जितेका छन् ।
त्यसपछि सावित्रा नै भइन् । जुडोबाट अवार्ड जित्ने खेलाडी सूचीमा पर्छन्, सुनीता बोहरा र फुपूल्हामु खत्री । संयोगले उनीहरू लगातार वर्ष विजेता घोषित भएका थिए ।
करिश्मा त अन्तर्राष्ट्रिय खेलकुदमा नेपालका लागि सर्वाधिक स्वर्ण पदक जित्ने खेलाडी नै भइन् । फुटबलबाट सबैभन्दा पहिलो यो अवार्ड चुम्ने खेलाडी हुन्, जमुना गुरुङ । उनलाई नेपाली महिला फुटबलले पाएको अहिलेसम्मकै सबैभन्दा उत्कृष्ट खेलाडी मानिन्छ ।
त्यसपछि सावित्रा नै भइन् । जुडोबाट अवार्ड जित्ने खेलाडी सूचीमा पर्छन्, सुनीता बोहरा र फुपूल्हामु खत्री । संयोगले उनीहरू लगातार वर्ष विजेता घोषित भएका थिए ।
एक एक अवसरमा यो अवार्ड जित्ने खेल र खेलाडीमा पर्छन्, क्रिकेटकी नेरी थापा, भारोत्तोलनकी तारा पुन र भलिबलकी अरुणा शाही । यो सूचीलाई आधार मान्दा एउटा अर्को तथ्य स्थापित हुन्छ । त्यो हो, नेपाली महिला खेलकुदमा एकै खेलाडीले लामो समय वर्चस्व कायम गरेको इतिहास भने रहेनछ ।
संगीना नै एक्ली यस्ती खेलाडी हुन्, जसले लामो समय माथिल्लो स्तरमा राम्रो खेलिन् । त्यसैले त उनी नेपाली खेलकुदकै नम्बर एक खेलाडी पनि हुन्, धेरै अर्थमा ।
